అశ్వినీ దేవతలు సూర్యపుత్రులు. వీరిని హిందూ పురాణాలు ఆది వైద్యులుగా వర్ణిస్తున్నాయి. వేదాలలో వీరి గురించి సుమారు నూరు వరకు సూక్తులు ఉన్నాయని తెలుస్తుంది. దయ, ధర్మబద్ధత, సత్యసంధత వీరి గుణాలు. వైద్యశాస్త్రానికి అధిపతులైన వీరి ఆయుధాలు మహా ఔషధాలు అని పురాణాలు పేర్కొంటాయి. కుడిచేతిలో అభయముద్ర, ఎడమ చేతిలో ఆయుర్వేద గ్రంథంతో పాటు మృతసంజీవిని, విశల్యకరణి వంటి ఔషధ లతలను ధరించి ఉంటారని వర్ణన.
అశ్వినీ దేవతలు విరాట పురుషుని నాసికా భాగంలో స్థితులుగా చెప్పబడతారు. వీరి సోదరి ఉష ప్రతిరోజూ బ్రహ్మముహూర్తంలో వారిని మేల్కొల్పుతుందని పురాణాలు చెబుతాయి. వీరు అధిరోహించే దివ్య రథం పేరు హిరణ్యవర్తం. ఇది బంగారంతో నిర్మించబడి, మూడు చక్రాలతో, మూడు యవ్వన శ్వేత గుర్రాల ఆధ్వర్యంలో హిరణ్యయానమనే దారిలో వాయువేగంతో ప్రయాణిస్తుంది. రథం పై భాగంలో వేలాది పతాకాలు రెపరెపలాడుతుంటాయి. ధనం, తేనె, సోమరసం, ఆయుధాలు—మూడు వైపులా దివ్య సంపదలు ఈ రథంలో నిండి ఉంటాయి. వీరి కంఠధ్వని శంఖనాదంలా మధురంగా ఉంటుంది. యజ్ఞాలు జరుగుతున్న ప్రాంతాలకు విచ్చేసి తేనె, సోమరసం, మంచుతో అద్దిన దండను ఉపయోగించి యజ్ఞకర్తలను అనుగ్రహిస్తారని వేదాలు పేర్కొంటాయి. వీరిని ఆహ్వానించేందుకు ప్రత్యేకమైన వేదమంత్రాలు జపిస్తారు: ఓం అశ్విని కుమారాభ్యాం నమః, ఓం అశ్విన్యౌ వైద్యౌ తే నమః, ఓం అశ్విని దేవతాయై నమః.
వేదాల్లో అనుమతి దేవతలు అనే ఒక వర్గం ఉంటుంది. యజ్ఞాలు, సత్కర్మాలు జరిగే సమయంలో వీరిని ఆరాధిస్తే కార్యసిద్ధి సులభంగా జరుగుతుందని యజ్ఞ ప్రకరణాల్లో పేర్కొన్నారు. వీరినే సామాన్య భాషలో తధాస్తు దేవతలు అంటారు. అంటే మనం పలికిన మాటలకు వెంటనే ‘అలా జరగనీ’ అని శక్తినిచ్చే దేవతలు. అశ్వినీ దేవతలే ఈ తధాస్తు దేవతలు. మహాభారతంలో కూడా వీరి ప్రస్తావన ఉంది. పాండురాజు భార్య మాద్రికి అశ్వినీ దేవతల అనుగ్రహంతో నకుల, సహదేవులు జన్మించారు. అలాగే వీరు దక్ష ప్రజాపతి వద్ద ఆయుర్వేదాన్ని అభ్యసించి ఇంద్రునికి బోధించారని పురాణాలు చెబుతాయి.
"సంధ్యా సమయంలో ఏం మాట్లాడినా జాగ్రత్త" అని పెద్దలు తరచూ చెప్పే మాటకు మూలం కూడా వీరే. తధాస్తు దేవతలు ఆ సమయంలో సంచరిస్తారు. మనం ఒకరి గురించి చెడు కోరినా, భయాందోళనతో చెడు మాటలు పలికినా అవి ఫలిస్తాయని విశ్వాసం. అలాగే మంచి మాటలు, మంచి ఆలోచనలు, మంచి సంకల్పాలు పలికితే—అవి కూడా అదే విధంగా ఫలిస్తాయి. అందుకే పురాణాలు చెప్తాయి: మంచిని కోరితే మంచే జరుగుతుంది — తధాస్తు దేవతలు ఆశీస్సులిస్తారు.
Related భక్తి శిఖరం Updates:
